Bel ağrısı nedeniyle doktora başvuran hastaların %5 -10 ‘unda bel kayması olduğu tespit edilmiştir.
En sık görülen 2 tipi istmik ve dejeneratif bel kaymasıdır.
İstmik tip bel kayması omurganın stres kırıklarına bağlıdır ve genellikle L5 omurun S1 omur üzerinde kayması şeklinde görülür.
Dejeneratif bel kayması yaşlanma ile meydana gelen değişikliklere bağlıdır. Omurga ve çevresi bağ dokularında yaşlanma sonucu meydana gelen yıpranma nedeniyle genellikle 40 yaş üstünde görülür. Bu tip kaymalar genellikle L4 omurun L5 üzerinde öne doğru kayması şeklindedir. Bel kaymasına çoğu zaman "dar kanal" da eşlik edebilir.
Bel kaymasının tanısı nasıl konulur?
Doktorunuz şikayetlerinizi dinledikten ve muayenenizi yaptıktan sonra film isteyecektir.
Eğer kırığa bağlı istmik tip bel kaymanız var ise kaymanın miktarına göre 1. dereceden 4. dereceye kadar şiddeti belirlenecektir. Bacak ağrısı ve/veya uyuşma şikayetleri de eşlik ediyorsa omurilik ve sinirleri değerlendirmek için MR gerekli olabilir.
Dejeneratif spondilolistezis tanısı için de düz grafiler ve MR tetkiki ile değerlendirme yapılacaktır. Bu tip bel kaymasında genellikle sintigrafi ve BT’ye gerek olmayabilir.
Bel Kaymasında Uygulanacak Tedavi yöntemleri nelerdir?
İlk seçenek tedavi yöntemi olan ameliyatsız tedavi şu durumlarda uygulanabilir:
- Şikayetleriniz sadece bel ağrısı ise,
- Kayma miktarınız şiddetli değil ise
- Doktorunuz muayenesinde ve tetkiklerinde ciddi bir sinir basısı ve etkilenmesi düşünmemişse.
Bu yöntemler, istirahat, ağrı kesici ve anti-inflamatuar ilaçlar, geçici korse kullanımı ve fizik tedavi yöntemleri vardır. Bu yöntemler tek başlarına veya birlikte kullanılabilir.
Ağrılarınız devam ederse seçilebilecek diğer bir yöntem kırık bölgesine ve omurları bağlayan eklemlere (faset eklemler) yapılacak steroid ve bölgesel ağrı kesici enjeksiyonları olabilir. Bel ağrısı ile birlikte sinir sıkışmasına bağlı bacak ağrısı ve uyuşma var ise epidural veya foraminal enjeksiyonlar eklenebilir.
Bel Kaymasında Cerrahi tedavi ne zaman gerekebilir?
Cerrahi olmayan tedavi yöntemleri ile yakınmaları geçmeyen hastalarda cerrahi tedavi gerekli olabilir. Aynı zamanda kayma nedeni ile omurilik basısı var ise ve bu da ciddi nörolojik araza (düşük ayak, idrar kaçırma) neden oluyorsa erken cerrahi müdahale de gerekebilir.
İstmik spondilolistezis ve dejeneratif spondilolistezisde tercih edilen cerrahi yöntem spinal füzyondur. Aynı zamanda omurilik basısı var ise bunu rahatlatmak için bası yapan yerler temizlenir.
Ameliyat işlemi önden veya arkadan ya da her iki taraftan yapılabilir. Metalik implantlar tespit materyalleri olarak kullanılabilir. Operasyon sonrası iyi bir rehabilitasyon programı ile iyileşme gerçekleşir.