Lomber ya da lumbal omurga olarak bilinen kısım bel kısmımızdaki 5 adet omur bölgesini ifade eder. Bu kemikler önde disk, arkada ise faset eklemler ile birbirlerine bağlanırlar. Kemikler arasında ligamentum flavum olarak bilinen bağ dokusu bulunur.
Tüm bu yapıların ortasındaki boşlukta spinal kanal adı verilen boşluk mevcuttur. Omurilik kanalı olarak da bilinir. Burada omurilik ve sinirler geçerler. Omurilik bacaklara duyu ve kuvvet veren sinirleri taşır.
Spinal Kanal Neden Daralır? Lomber Dar Kanal Nedir? Miyelopati Nedir?
İlerleyen yaşla birlikte, omurlar arasındaki diskler süngerimsi yapılarını kaybederek daha az su içermeye başlar. Bu olay disk yüksekliğinin azalmasına ve sertleşen diskin spinal kanala doğru bombeleşmesine sebep olur.
Artrit (kıkırdak dokunun yok olması) sebebiyle omurgadaki faset eklemlerinin kemik ve bağları da kalınlaşarak spinal kanala baskı yapabilirler.
Bu değişiklikler lomber spinal kanalın daralmasına sebep olur ve bu durum "spinal stenoz" ya da "dar kanal" olarak adlandırılır.
Dar kanal bir bahçe hortumunun içinde zamanla kireç birikmesine benzetilebilir. Bu zamanla nasıl hortumun çapını daraltırsa dar kanal da benzer şekilde spinal kanalın çapını daraltır.
Dar kanalın bulguları nelerdir?
Dar kanal her zaman şikayetlere sebep olmaz. Pek çok kişide MRG ile gösterilmiş belirgin darlık olmasına rağmen şikayet olmayabilir.
Olabilecek şikayetler arasında sırtta ve bacaklarda ağrı veya his kaybı ya da bacak krampları sayılabilir.
Hastaların en tipik şikayetleri yürüme mesafesinde kısalmadır. Bu durum, belli bir mesafe yürüdükten sonra bacaklarında gelişen kuvvetsizlik, his değişikleri, uyuşma-karıncalanma olması ve adeta bacakların artık adım atamayacak hale gelmesidir. Bu durumda hastalar mutlaka oturacak bir yer ararlar. Oturup, biraz öne eğilme ile bacaklara yeniden güç gelir ve yürüyüşe yeniden başlarlar. Ancak yine belli bir mesafe sonrası şikayetler tekrar eder ve yine oturma gereksinimi doğar.
Uzun süre oturma veya ayakta kalmayla şikayetler kötüleşir. Mevcut şikayetler gelip gidebilir ve zaman içinde değişen şiddetlerde olabilir. Öne eğilmek ya da oturmak spinal kanal çapını artıracağından ağrı şikayetinin azalmasını veya tamamen kaybolmasını sağlayabilir.
Nadiren barsak ve mesane kontrolü (idrar-gayta kaçırma) ile ilgili sorunlarla da karşılaşılabilir.
Lomber Dar Kanal Tanısı Nasıl Konur?
Doktorunuz hastalığınızla ilgili sorular sorduktan sonra sizi muayene edecek ve gerekli testleri isteyecektir.
Röntgen filmleri çekilerek daralmış disk aralıkları ya da kalınlaşmış faset eklemleri gösterilebilir. Günümüzde altın standart olan Manyetik rezonans görüntüleme (MR) kullanılarak son derece detaylı olarak spinal kanaldaki darlık ve omuriliğin sıkışması gösterilebilir. Bilgisayarlı tomografi (BT) veya lomber miyelogram da aynı şekilde detaylı görüntüler elde etmek için kullanılabilir. Bu çalışmaların her biri spinal kanal darlığı ve sinir kökü basısının varlığı, yeri ve ciddiyeti ile ilgili bilgiler sağlayabilir.
Lomber dar kanal tanısını konulduktan sonra bir basamak tedavisi yaklaşımı uygulanır.