Yapısal kamburluk (Scheuermann kifozu) nedir?
Ayakta çekilmiş filmlerde 55 derecenin üzerinde olan ve çoğu zaman altta yatan bir kemik veya yumuşak doku patolojisine bağlı ortaya çıkan kamburluktur. Tıpkı idiyopatik skolyozda olduğu gibi bunun da sebebi bilinmemektedir. Röntgenlerde omurgaların dikdörtgen şekillerini kaybettikleri ve kamalaştıkları görülür. Scheuermann hastalığı tedavi edilmezse kamburluğun artması ve tehlikeli boyutlara ulaşması ile sonuçlanabilir.
Scheuermann hastalığı dışında aşağıda bir kısmı sıralanan başka durumlara bağlı da kamburluk gelişebilir.
- Doğuştan omurga anomalilerine (konjenital kifoz),
- Bazı kemik hastalıklarına (iskelet displazisi, nörofibromatozis vs.)
- Omurga enfeksiyonu (omurga tüberkülozu vs.)
- Omurga kırıklarına bağlı omurların hasar görmesiyle oluşabilen çeşitli sinir ve kas hastalıklarına bağlı
Kötü duruşa bağlı kamburlukile Scheuermann kifozu nasıl ayırt edilebilir?
Kötü duruşa bağlı kifozu olan bireyleri uyardığınız zaman kendiliğinden kamburluğunu düzeltip daha dik durabilirler. Oysa Scheuermann kifozu yani yapısal kifozu olan hastalara dik durmasını söylendiğinde, isteseler de kamburluğu tamamen düzeltemeyebilirler.
Yapısal kifozda omurgada postürel tipe göre daha hareketsiz bir deformite vardır ve bu kamalaşmış omurga kemiklerine bağlıdır. Bu tip kifoza Scheuermann kifozu denir ve tedavisi postürel kifoza göre çok daha zordur.
Scheuermann kifozunun bulguları nelerdir?
Scheuermann kifozu genellikle 8 ve 12 yaş arasında kızlar ve erkeklerde eşit oranda görülür. Genellikle eğrilik 2 tip olarak görülür.
- Eğriliğin sırt bölgesinde olduğu tip (en sık görülen tip)
- Eğriliğin sırt ile bel bölgesinin bileşkesinde olduğu tip
Kamburluğun yanı sıra hafif bir skolyoz da (omurganın yana eğriliği) eşlik edebilir. Ayrıca sırt ve bel ağrısı da eşlik edebilir.
Scheuermann kifozunda ameliyatsız tedavi nasıl yapılır?
Orta derecede Scheuermann kifozu için korse tedavisi uygun olabilir. Bu tedavi için kullanılan birçok korse vardır. Korseler, aktif iskelet büyümesi esnasında (çocuğun büyümesi devam ederken) eğriliğin artmasını engellemek için karşı destek olarak görev yapar.
Korseler omurgayı tamamen düzeltmez, hastaların en azından yarısında kifozun artmasına engel olamaz. Korseden beklenen en iyi başarı kifozun tespit edildiği derecede kalıp daha fazla ilerlemesinin ve cerrahi sınıra erişmesinin engellenmesidir.
Başarılı korse tedavisi için neler gereklidir?
- Hasta hala büyürken konulan erken teşhis (Kız çocuklarında adet görmeden önce tespit edilen eğrilikler)
- Hafif - orta dereceli Scheuermann kifozu (60-75 derece arası)
- Omurga doktoru tarafından yapılan düzenli muayeneler
- Hastaya uygun yapılmış bir korse
- Uyumlu bir hasta ve destekleyici bir aile
- Egzersiz, dans eğitimi ve atletizmi içeren normal aktivitelere devam edilmesi ve doktor gözetiminde olmak şartıyla bu aktiviteler sırasında elektif olarak korseye ara verilmesi
- Korsenin günde en az 20-23 saat kullanılması
Scheuermann kamburluk ameliyatı nasıl yapılır?
Scheuermann kifozunda cerrahi tedavi için gerekli eğrilik şiddeti konusunda tam bir fikir birliği yoktur. Ancak 75 derece üzeri eğriliklerin kesin ameliyat gerektirdiği konusunda genel bir fikir birliği vardır. Bu deformite içinde günümüzde en çok tercih edilen yöntem skolyoz da olduğu gibi posterior enstrumantasyon ve füzyondur.
Çok şiddetli eğriliklerde buna osteotomi diye tanımladığımız omurga kemiğinden parça çıkartılarak yapılan düzeltmeler eklenebilir. Hastalar ameliyatın ertesi günü ayağa kaldırılır ve yaklaşık 4-5 gün içinde taburcu edilirler. Taburcu edilirken bazı hastalarda kısa süreli (3 ay) korse uygulanabilir.
Scheuermann kifozunda cerrahi sonrası izlem nasıldır?
Ameliyat sonrası okula (işe) dönüş süresi yaklaşık 3 haftadır. Üç ay sonrası yürüyüş ve yüzme gibi egzersizlere izin verilir. Bisiklete binme 6. aydan sonra serbest bırakılır. Birinci yıl sonuna kadar kontakt sporlar (futbol, basketbol vs.) yasaklanır. Birinci yıl sonunda tamamen normal yaşantılarına dönmelerine izin verilir.